ภาษาเหนือ มาอู้กำเมืองกันเต๊อะ – คำเมือง อัพเดทล่าสุดปี 2023

“ ผะเริด ข้อง แอ่ว เกี๊ยด สูเขา เปิ้น ม่ะก้วยเต้ศ” 

ภาษาเหนือ – งงกันมั้ยครับ ผมก็งงเหมือนภาษาแมวน้ำอะไรก็ไม่รู้ ไม่เห็นรู้เรื่องเลยเป็นเรื่อง จนอยากจะหาคน สอนอู้คำเมือง (กำเมือง)ให้รู้แล้วรู้รอดกันไป ปกติที่เวลาเราได้ยินภาษาอะไรที่ไม่คุ้นหู เป็นต้องมีเกาหัวแกรกๆ งงอยู่เสมอว่า เขาพูดอะไร? ไม่เห็นเข้าใจเลย วันนี้ขอพาเพื่อนทุกคนมารูัจักภาษาเหนือ เวลาพูดตอนมาเที่ยวเชียงใหม่ เผื่อมีโอกาสได้พูดคุยกับคนเหนือ ซึ่งผมได้คัดเลือกเอาเฉพาะคำสำคัญๆ แบบเน้นๆ มาฝากกันแบ่งเป็นหมวดหมู่ได้ดังนี้ครับ มาหัดพูด ภาษาเหนือเป็นประโยค ไปด้วยกัน


1. จำนวนนับแบบฉบับกำเมือง

1 = นึ่ง

2 = สอง

3 = สาม

4 = สี่

5 = ห้า

6 = ฮก

7 = เจ๋ด

8 = แปด

9 = เก้า

10 = ซิบ

11 = ซิบเอ๋ด

20 = ซาว

21 = ซาวเอ๋ด

120 = ร้อยซาว

1,000 = ปัน

1,100 = ปันเอ็ด

  • นักท่องเที่ยว = ไปนิมมานราคาเท่าไหร่ครับ?
  • คนขับรถแดง = ซาวห้าบาท    แปลว่า  25 บาท

2. คำนาม สรรพนาม

ฉัน = เปิ้น (สุภาพ) , ฮา (ไม่ค่อยสุภาพส่วนใหญ่ใชักับเพื่อนผู้ชาย)

เธอ = ตั๋ว (สุภาพ) , คิง (ไม่ค่อยสุภาพส่วนใหญ่ใชักับเพื่อนผู้ชาย)

ผู้ชาย = ป้อจาย

ผู้หญิง = แม่ญิง

พวกเธอ = สูเขา (สุภาพ), คิงเขา (ไม่ค่อยสุภาพส่วนใหญ่ใชักับเพื่อนผู้ชาย)

พวกเรา = หมู่เฮา, เฮาเขา

พ่อ = ป้อ

พี่ชาย = อ้าย

พี่สาว = ปี้

ปู่ย่า ตายาย ลุงป้า น้าอา = อุ้ย (เช่น แม่อุ้ย ป้ออุ้ย)

  • คนขับรถแดง = ปี้มากั๋นกี่คนครับ? จะไปตี๊ไหน แปลว่า พี่มากันกี่คนครับ จะไปที่ไหน
  • คุณป้า = หมู่เฮามากั๋น 4 คนเจ้า? แปลว่า พวกเรามากัน 4 คนค่ะ

3. คำกริยา

โกรธ = โขด

กลับ = ปิ๊ก (เช่น “เฮาปิ๊กบ้านละหนา”)

กางร่ม = กางจ้อง

โกหก = วอก

กิน = กิ๋น

ก่าย = พาด พิง

ขโมย = ขี้ลัก

ขี่หลังคน(เกาะ) = เก๊าะ

ขี้เหนียว = ขี้จิ๊

คิด = กึ๊ด

เครียด = เกี้ยด

จริง = แต๊(เช่น “แต๊ก๊ะ” = “จริงหรอ”)

เจ็บ = เจ๊บ

ใช้ = ใจ๊

ดู = ผ่อ

เด็ก = ละอ่อน

ตกคันได = ตกบันได

เที่ยว = แอ่ว

ทำ = ยะ(เช่น “ยะหยัง” = “ทำอะไร”)

นั่งพับเพียบ = นั่งป้อหละแหม้

นั่งขัดสมาธิ = นั่งขดขวาย

นั่งยอง ๆ = นั่งข่องเหยาะ,หย่องเหยาะ

นั่งไขว่ห้างเอาเท้าข้างหนึ่งพาดบนเข่า = นั่งปกขาก่ายง้อน

นั่งวางเฉย นั่งหัวโด่ = นั่งคกงก(ก๊กงก)

นั่งลงไปเต็มที่ตามสบาย(โดยไม่กลัวเปื้อน) = นั่งเป้อหละเหม้อ, นั่งเหม้อ

พูด = อู้

รัก = ฮัก

รู้ = ฮู้

ลื่นล้ม = ผะเริด

วิ่ง = ล่น

สวมรองเท้า = ซุบแข็บ

สะดุด = ข้อง

สวยจังเลยนะ = งามหลายน้อ

สบายอกสบายใจ = ซว่างอกซว่างใจ๋

เหรอ = ก๊ะ

ห่วง = ห่วง (คำเมืองแท้ๆคือ อ่วง ว้อง หรือ ข๋าง)

เหนื่อย = อิด

ให้ = หื้อ

อยาก = ไข้

อยากอ้วก อยากอาเจียน = ใข้ฮาก


อร่อย = ลำ

อร่อยมาก = จ๊าดลำ

อย่าพูดมาก = จ๊ะไปปากนัก

อย่าพูดเสียงดัง = จ๊ะไปอู้ดัง

ไปด้วยกัน = ไปส่ง


4. สถานที่

เรือน = เฮือน

โรงเรียน = โฮงเฮียน

โรงบาล = โฮงบาล

ร้านค้า = ร้านก้า

กระท่อม = ห้าง


5. คำวิเศษณ์ และอื่นๆ

ก็ = ก่อ

โง่ = ง่าว

เช่น = เจ้น

ถึง = เติง

ใช่ = แม่น / ใจ๊

ไม่ = หมะ / บ่ะ (เช่น หมะใจ๊, บ่ะแม่น= ไม่ใช้)

นะ = เน้อ (เช่น เน้อครับ = นะครับ)

เป็น = เป๋น

ร่มเงา = ฮ่ม

ร่มกันแดด-กันฝน = จ้อง

ใหญ่ = หลวง (เช่น “หูหลวง” = “หูใหญ่”)

เหนียว = ตั๋ง


6. พืช ผัก ผลไม้ ภาษาเมือง

มะละกอ = ม่ะก้วยเต้ศ

กล้วยน้ำว้า = ก้วยอ่อง

มะตูม = ม่ะปีน

ส้มเขียวหวาน = ส้มเกลี้ยง

แตงล้าน = ม่ะแต๋งซั้ง ( ร้านที่ทำให้เครือแตงพันขึ้นไป ทางเหนือเรียกว่า ซั้ง )

น้อยหน่า = ม่ะหน้อแหน้

บวบงู = ม่ะนอย

มะเขือเปราะ = ม่ะเขือผ่อย

มะเขือยาว = ม่ะเขือขะม้า – – ออกเสียง ม่ะเขือขะม่า

มะระขี้นก = ม่ะห่อย

แตงกวา = หมะแต๋ง

กล้วย = เชียงใหม่ เรียก ก้วยใต้ ลำปาง เรียก ก้วยลิอ่อง หรือ ก้วย โก๊ย

กล้วยน้ำว้า = ก้วยใต้

พุทรา = หมะตัน

ละมุด = หมะมุด

กระท้อน = หมะตื๋น หมะต้อง

มะปราง = หมะผาง

ฝรั่ง = บ่ะก้วย ,ก้วยก๋า ,ก้วยเปา

ขนุน = หมะหนุน,บ่ะหนุน

มะพร้าว = หมะป๊าว

ส้มโอ = หมะโอ

ฟักทอง = หมะฟักแก้ว

ฟักเขียว = หมะฟักหม่น

มะแว้ง = หมะแขว้งขม

มะเขือพวง = หมะแขว้ง

ลูกยอ = หมะต๋าเสือ

มะเขือเทศ = บ่ะเขือส้ม

กระท้อน = บะตึ๋น

ตะไคร้ = ชักไคร

คึ่นช่าย = ผักกะพึน,กำพึน (กะปึน)

ผักตำลึง = ผักแคบ

ชะพลู = ผักแค ใบปูนา ปูลิง


7. สัตว์ในกำเมือง

จิ้งหรีด = จิ้กุ่ง,จิ้หีด

ค้างคก = ค้างคา

ลูกอ๊อด = อีฮวก

ปลาไหล = ปลาเอี่ยน ปลาเหยี่ยน

จิ้งเหลน = จั๊ก-กะ-เหล้อ

กิ้งก่า = จั๊ก-ก่า

ปู = ปู๋

ปลา = ป๋า

ช้าง = จ๊าง


8. เครื่องใช้

กรรไกร = มีดยับ

กระดุม = บะต่อม

เข็มขัด = สายแอว


ช้อน = จ๊อน

ตะหลิว = ป้าก

ถุงเท้า = ถุงตีน

ผ้าเช็ดตัว = ผ้าตุ้ม

ผ้าห่ม = ผ้าต๊วบ

ยาสูบ = ขี้โย

รองเท้า = เกือก /เกิบ

รองเท้าฟองน้ำ = เกิบแตะ


9. สี

ดำคึลึ = คนอ้วนล่ำผิวดำ

ดำผืด = ฝูงนกฝูงกาขนดำอยู่เป็นฝูง

ดำคุมมุม = ดำสลัวอยู่ในความมืด

ดำขิกติ้ก = ดำซุปเปอร์

ดำคิมมิม = คนผอมกระหร่อง ผิวดำ

ดำเหมือนเเหล็กหมก = ดำเหมือนเหล็กไหม้ไฟ

ดำเหมือนหมิ่นหม้อ = ดำเหมือนเขม่าติดหม้อดินที่ไหม้ไฟ

ดำผึด = ดำทั่วทั้งแถบ

ดำผึดำผึด = ดำมากๆทั่วๆไป

แดงฮ่าม = แดงอร่าม

แดงเผ้อเหล้อ = แดงเป็นจุดใหญ่จุดเดียว

แดงปะหลึ้ง = แดงจัดมาก

แดงปะหลิ้ง = แดงอมชมพู แดงเป็นจุดเล็กๆ

เหลืองฮ่าม = เหลืองอร่าม

เหลืองเอิ่มเสิ่ม = เหลืองอมส้ม

เขียวอุ้มฮุ่ม = เขียวแก่

เขียวปึ้ด = เขียวจัดมาก

มอยอ้อดฮ้อด = สีน้ำตาลหม่น

ขาวจั๊วะ = ขาวนวล

ขาวโจ๊ะโฟ้ะ = ขาวมากๆ

ขาวเผื้อะขาวเผือก = มองไปทางไหนก็ขาวไปหมด

เปิดเจ้อะเห้อะ = สีขาวซีด

หม่นซ้อกป้อก = หม่นมัวหรือเทาอ่อน

หม่นโซ้กโป้ก = หม่นสกปรกหรือสีเทาแก่

หมองซ้อกต๊อก = ดูเก่า หรือซีด จืดไป

เส้าแก๊ก = สีหม่นหมองมาก

เส้าตึ้มตื้อ = ใบหน้าหมองคล้ำ สีมืดไม่สดใส

ลายขุ่ยหยุ่ย = ลายพร้อย หรือลายเป็นดอกดวง

ใสอ้อดหล้อด = สดใสแบบอาบน้ำเสร็จใหม่ๆ

ใส่ยงยง = สว่างจ้า


10. กลิ่น รส

เหม็นโอ๊ง, เหม็นโอ่ = เหม็นเน่า

จ๋างแจ้ดแผ้ด = จืดชืด

ขมแก๊ก = ขมมาก

ส้มโจ๊ะโล๊ะ = รสเปรี้ยวมาก

ฝาดหยั่งก้นตุ๊ = รสฝาดมาก


11. คำด่า

จัง = เกลียด

ไอ้ = บ่า

อี = อี่

ง่าว = โง่

ง่าวใบ้ง่าวง่าว โคตรโง่

สลิด = ระริกระรี้

สลิดอย่างวอก = ดัดจริต

แฮ่น = ร่าน

ขี้จุ๊ / ขี้วอก = โกหก

จ๊าดหมา = ชาติหมา

สึ่งตึง = ปัญญาอ่อน

จะไปปาก = หุบปาก

หยั่งวอก = ปลิ้นปล้อน, กลับกลอก


12. จะไปไปไป ?

ไป = ไป

มา = มา

อย่ามา = ไปมา

อย่าไป = ไปไป

ไม่ควรมา = จะไปมา

ไม่ควรไป = จะไปไป

อย่าไปเด็ดขาด = จะไปไปไป

ไม่ใช่ทางเลือกที่ดีที่จะไป = จะไปดีไป


หวังว่าคงจะสนุกกับการ หัดพูด ภาษาเหนือ กันน้า เวลามาเที่ยวเชียงใหม่เด้อพ่อแม่พี่น้อง ส่วนใครอยากเรียนรู้มากกว่านี้ชนิดพูดแบบคล่องปร๋อไฟแลบ ผมมีข้อแนะนำง่ายๆ ไม่ต้องไปเรียนที่สถาบันไหน

“หาแฟนเป็นคนเชียงใหม่ครับ”


รวมมุกคำเมืองฮาๆ แบบจัดหนัก 90 มุก ที่นี่เลย เปิดวาร์ป มุกคำเมือง มากกว่า 90 มุก ฮาจัดหนัก จากแฟนเพจรีวิวเชียงใหม่

สอนอู้กำเมือง จากมุกกำเมืองฮาๆ

สอนอู้กำเมือง
สอนอู้กำเมือง
คำเมือง

Relate Posts :