“ประเพณียี่เป็ง” เป็นประเพณีลอยกระทงตามแบบฉบับล้านนาที่จัดทำขึ้นในวันเพ็ญเดือน 2 ยี่เป็ง เป็นภาษาคำเมืองในภาคเหนือ คำว่า “ยี่” แปลว่า สอง และคำว่า “เป็ง” ตรงกับคำว่า “เพ็ญ” หรือพระจันทร์เต็มดวง ประเพณียี่เป็งจะเริ่มตั้งแต่ วันขึ้น 13 ค่ำ ซึ่งถือว่าเป็น “วันดา” หรือวันจ่ายของเตรียมไปทำบุญเลี้ยงพระที่วัด ครั้นถึงวันขึ้น 14 ค่ำ พ่ออุ้ยแม่อุ้ยและผู้มีศรัทธาก็จะพากันไปถือศีล ฟังธรรม และทำบุญเลี้ยงพระที่วัด มีการทำกระทงขนาดใหญ่ตั้งไว้ที่ลานวัด ในกระทงนั้นจะใส่ของกินของใช้ ใครจะเอาของมาร่วมสมทบด้วยก็ได้เพื่อเป็นทานแก่คนยากจน ครั้นถึง วันขึ้น 15 ค่ำ จึงนำกระทงใหญ่ที่วัดและกระทงเล็ก ๆ ของส่วนตัวไปลอยในลำน้ำ
และเมื่อปี พ.ศ. 2528 ทางหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของประเพณีนี้จึงได้ดัดแปลงมาจัดเป็นขบวนประกวดกระทงเล็กและกระทงใหญ่เพื่อสืบสานวัฒนธรรมและดึงดูดนักท่องเที่ยวให้มาเที่ยวเชียงใหม่มากขึ้น โดยในขบวนก็มีการให้หนุ่มหล่อสาวสวยมาขึ้นขบวณแห่ และประดับตกแต่งขบวนรถได้อย่างสวยงามอลังการงานสร้าง ซึ่งกระทงใหญ่นั้นจะแตกต่างจากกระทงเล็กตรงที่ จะไม่นำไปลอยน้ำและมีความอลังการมากกว่า โดยในสมัยนั้นได้มีขบวนกระทงส่งเข้าร่วมประกวดมากกว่า 36 ขบวน เช่น เทศบาลเมืองเชียงใหม่ วิทยาลัยอาชีวะศึกษาเชียงใหม่ วิทยาลัยครูเชียงใหม่ วัดชัยมงคล เป็นต้น
โดยบรรยากาศภายในงานก็จะมีทั้งริ้วขบวนยาวเหยียดที่มีการประดับประดากระทงอย่างสวยงาม และหนุ่มหล่อสาวงามที่แต่งกายด้วยผ้าพื้นเมืองโบราณขึ้นนั่งบนรถขบวนเพื่อคอยอวดโฉมกัน บางทีมยังมีการแสดงศิลปะพื้นบ้านภาคเหนือ เช่น การฟ้อน การตีกลองสะบัดชัย การรำดาบ เป็นต้น ขบวนจะเริ่มตั้งแต่ 18.30 น. ที่ถนนราชดำเนิน ผ่านประตูท่าแพไปตามถนนท่าแพ เลี้ยวขวาที่สี่แยกอุปคุต เข้าถนนวิทยานนท์ และถนนวังสิงห์คำ แล้วไปหยุดที่ท่านำทำการประปาเขต 8 ซึ่งกระทงที่แข่งในตอนนั้นมีแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ ประเภทกระทงพิเศษ กระทงสวยงาม และกระทงประเภทความคิด ซึ่งในแต่ละประเภทก็จะมีหน่วยราชการและเอกชนส่งเข้าร่วมประกวดกันอย่างล้นหลาม
และจนถึงปัจจุบันกว่าเกือบ 30 ปีแล้ว ที่ขบวนการประกวดกระทงเล็กและกระทงใหญ่ของเชียงใหม่ยังเป็นที่ตรึงตราตรึงใจของนักท่องเที่ยวอยู่เสมอ และนอกจากนี้ทางเรามีกำหนดการของประเพณียี่เป็งของปีนี้มาฝากคุณผู้อ่านด้วย ใครที่อยู่ใกล้แถวไหนก็ไปเที่ยวที่นั้นได้เลย
1. หัตถกรรมภูมิปัญญาท้องถิ่นวัวลา
2. พิธีแถลงข่าวงานประเพณีเดือนยี่
3. พิธีเปิดโคมไฟมหัศจรรย์แสงสีแห่
4. มหัศจรรย์โคมไฟล้านนาใต้แสงแห่ง
5. มหัศจรรย์โคมไฟเชียงใหม่นครที่เ
6. มหัศจรรย์โคมไฟล้านนาเฉลิมพระเก
7. มหัศจรรย์โคมไฟสวัสดีอาเซียน Sawasdee ASEAN วันที่10-18 พ.ย.2556 เวลา 18.00-24.00 น. ข่วงประตูท่าแพ
8. มหัศจรรย์โคมไฟ 12 นักษัตรแฟนตาซี วันที่10-18 พ.ย.2556 เวลา 18.00-24.00 น. ข่วงประตูเชียงใหม่
9. มหัศจรรย์โคมไฟโขลงช้างแฟนตาซี วันที่10-18 พ.ย.2556 เวลา 18.00-24.00 น. แจ่งกู่เฮือง
10. มหัศจรรย์ประทีปเบิกฟ้ายี่เป็งล
11. กระทงลอยน้ำประดับแต่งเมือง วันที่10-18 พ.ย.2556 เวลา 18.00 – 24.00 น. แจ่งศรีภูมิ – แจ่งก๊ะต๊า
12. ประเพณีตั้งธรรมหลวงเทศน์มหาชาต
13. พิธีเปิดงาน”ประเพณีเดือนยี่เป็
14. การประกวดขบวนแห่โคมยี่เป็งครั้
15. การประกวดหนูน้อยยี่เป็งเชียงให
16. ต๋ามผางปะตี๊ด ส่องฟ้า ฮักษาเมือง วันที่ 17 พ.ย.2556 เวลา 19.00 – 22.00 น. แจ่งคูเมือง
17. การแสดงมหรสพและวงดนตรีลูกทุ่งเ
18. การแข่งขันเรือพายประเพณียี่เป็
19. การจัดซุ้มประตูป่าตลอดเวลา วันที่ 16,17,18 พ.ย. 2556 วัดและชุมชนในเขตเทศบาล
20. ประเพณีตั้งธรรมหลวงต๋ามผางปะตี
21. สืบฮีตสานฮอยฮอมปอยไหว้สาพระสิร
22. เวทีดนตรีสร้างสรรค์วัฒนธรรมสร้
23. การประกวดเทพี – เทพบุตรยี่เป็งเชียงใหม่ วันที่ 16,17 พ.ย. 2556 เวลา 18.00 – 24.00 น. เวทีข่วงประตูท่าแพ
24. พิธีบวงสรวงศาลพระภูมิ,เจดีย์ขา
25. การประกวดโคมลอยและปล่อยโคมลอยแ
26. การประกวดกระทงฝีมือใบตอง – ดอกไม้สด วันที่ 17 พ.ย. 2556 เวลา 09.00 – 17.00 น.สำนักงานเทศบาลนครเชียงใหม่
27. การประกวดขบวนแห่กระทงเล็ก วันที่ 17 พ.ย. 2556 เวลา 19.00 – 23.00 น. ข่วงประตูท่าแพ-สำนักงานเทศบาลน
28. การปล่อยกระทงสายสืบสานล้านนา วันที่ 17,18 พ.ย. 2556 เวลา 19.00 – 21.00 น.ลำน้ำปิงหน้าสำนักงานเทศบาลนค
29. การล่องประทีปเรือไฟในสายน้ำปิง
30. การแสดงพลุเฉลิมพระเกียรติฯ วันที่ 17,18 พ.ย. 2556 เวลา 20.00 – 24.00 น. แพกลางน้ำปิงหน้าสำนักงานเทศบาล
31. กิจกรรมแลกเปลี่ยนศิลปวัฒนธรรมล
32. การประกวดขบวนแห่กระทงใหญ่ชิงถ้
และสำหรับปีนี้หากใครที่อยากมาเที่ยวเพื่อยลโฉมประเพณีที่งดงามและอลังการงานสร้างที่มีแค่เพียงปีละครั้งละก็ อย่าลืมที่จะวางแผนเส้นทางการท่องเที่ยวให้ดี เพราะทั้งงานจะแน่นถนัดไปด้วยฝูงชน ยังไงก็ขอให้เที่ยวกันอย่างสนุกสนานและปลอดภัยนะ
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพจาก
– หนังสือพิมพ์เชียงใหม่นิวส์
– หนังสือประเพณีไทย
– การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานเชียงใหม่
