วิสาหกิจชุมชนหม้อห้อมทุ่งเจริญฯ เกิดจากการรวมกลุ่มของคนในชุมชนประกอบการ เพื่อการจัดการกองทุนของชุมชนอย่างสร้างสรรค์โดยคนในชุมชน เพื่อตอบสนองการพึ่งพาตนเองและความพอเพียงของครอบครัวและชุมชน ได้จัดตั้งกลุ่มขึ้นเมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 2548 มีที่ทำการอยู่ที่บ้านเลขที่ 291 ม.5 ต.ทุ่งโฮ้ง อ.เมือง จ.แพร่ สมาชิกในกลุ่มประกอบอาชีพทำผ้าหม้อห้อม และได้นำภูมิปัญญาจากบรรพบุรุษของคนพวนบ้านทุ่งโฮ้ง ที่ถ่ายทอดกันมารุ่นสู่รุ่น ในการทำผ้าหม้อห้อมสีธรรมชาติ ถือเป็นการอนุรักษ์ภูมิปัญญาของชาวบ้านและรักษาความเป็นเอกลักษณ์ของผ้าหม้อห้อมให้ยั่งยืนอีกด้วย
คำว่า “หม้อห้อม” เป็นคำในภาษาไทยพื้นเมือง มาจากการรวมคำ 2 คำ คือ “หม้อ” และ “ห้อม” คำว่าหม้อ หมายถึง ภาชนะที่ใช้บรรจุน้ำหรือของเหลวชนิดต่างๆ ส่วนคำว่า ห้อม หมายถึง พืชล้มลุกชนิดหนึ่ง สามารถใช้ใบและกิ่งมาหมักในหม้อตามกรรมวิธี แล้วเมื่อนำมาย้อมผ้าดิบให้เป็นสีน้ำเงิน จึงเรียกกันว่า “ผ้าหม้อห้อม” ซึ่งในปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์หม้อห้อมของที่นี่ ก็มีหลากหลายแบบให้เลือกซื้อเลือกหา มีทั้งย้อมแบบสีพื้นไม่มีลวดลาย และแบบที่มีการทำลวดลายแบบบาติก ที่ดูแปลกตาและทันสมัยสวยงาม สามารถใส่ได้หลายโอกาสเลยล่ะค่ะ
เห็นของสำเร็จกันไปแล้ว ตอนนี้เรามาดูวิธีการทำเสื้อหม้อห้อมกันดีกว่าค่ะ มาดูซิว่า จะยากง่ายยังไง เอาตั้งแต่การออกแบบตัดเย็บ จนถึงการย้อมกันเลยทีเดียว
กลุ่มแม่บ้านกำลังช่วยกันตัดแบบเพื่อเตรียมทำเสื้อหม้อห้อม
ลวดลายต่างๆ สวยๆ ทั้งนั้นเลย ^^
วัตถุดิบในการย้อมผ้าหม้อห้อมค่ะ
ใช้น้ำมะขามเปียก กับ ห้อมเปียก
ป้าใจดี มาสาธิตการย้อมผ้าให้ดูด้วย
เอาหม้อห้อมเปียกมาเทลงในหม้อ ที่มาของคำว่า “หม้อห้อม” ไงคะ ^^
แล้วก็เอาผ้ามาย้อมๆๆๆ
เสร็จแล้วก็เอาขึ้น
ได้แล้ว ผ้าเช็ดหน้าหม้อห้อมลายหัวใจที่ออกแบบเอง อิอิ
เมื่อย้อมผ้าเสร็จแล้ว ก็เอาไปตาก เป็นอันเสร็จ พร้อมที่จะตัดเป็นเสื้อได้แล้วจ้า…..
การที่เราได้มาแวะที่นี่ ทำให้เรารู้สึกภูมิใจในภูมิปัญญาชาวบ้านขึ้นเยอะเลยค่ะ จากเมื่อก่อนไม่เคยสนใจเกี่ยวกับผ้าพื้นเมืองซักเท่าไหร่ แต่พอได้มาที่นี่เราได้ทั้งความรู้ และความสนุกในการทำผ้าหม้อห้อม ทำให้เราอยากอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น ให้อยู่คู่กับคนไทยไปนานๆ เลยล่ะค่ะ ใครที่ได้มาเมืองแพร่ ก็ลองแวะมาทำผ้าหม้อห้อมของตัวเองดูนะคะ แล้วคุณจะภูมิใจเหมือนเราค่ะ ^^
